Nhu cầu nhà ở giá phải chăng tăng vọt khi chung cư thương mại leo thang, đẩy hàng trăm người chen chân mua nhà xã hội giá dưới 20 triệu/m2 giữa Thủ đô.
## Giấc Mơ An Cư: Hàng Trăm Người Vượt Mưa Rét Xếp Hàng Mua Nhà Xã Hội Giữa “Cơn Khát” Thị Trường
**Hà Nội** – Trong bối cảnh thị trường bất động sản khan hiếm nguồn cung nhà ở vừa túi tiền, hàng trăm người dân Thủ đô đã không quản ngại mưa rét, thức trắng đêm để xếp hàng, nộp hồ sơ đăng ký mua nhà ở xã hội. Đây là minh chứng rõ nét cho nhu cầu nhà ở cấp thiết và áp lực tài chính mà nhiều gia đình lao động đang phải đối mặt.
Anh Nguyễn Văn Thái, 38 tuổi, từ Tuyên Quang, là một trong những người đến sớm nhất, có mặt từ 2 giờ sáng ngày 19/11 tại ô đất CT3 – khu đô thị mới Kim Chung, xã Đông Anh, để chờ lấy phiếu hẹn nộp hồ sơ. Mang theo chiếu và chăn, anh Thái đã trải qua một đêm mưa lạnh 11-12 độ C. Vợ chồng anh hiện là công nhân tại Khu công nghiệp Thăng Long, cách dự án chỉ khoảng 1 km, đã gắn bó với công việc này hơn 16 năm và đang thuê trọ trong căn phòng 20m2 cùng hai con nhỏ.
“Tôi phải xin nghỉ làm, gửi con cho ông bà để có thể xếp hàng hôm nay. Dù việc chờ đợi trong mưa lạnh rất cực nhọc, nhưng nhìn xung quanh, ai cũng có chung giấc mơ về một tổ ấm ổn định,” anh Thái bộc bạch.
Đây không phải là lần đầu tiên cảnh người dân xếp hàng xuyên đêm để mua nhà ở xã hội diễn ra tại Hà Nội. Tháng trước, tại một dự án nhà ở xã hội khác thuộc xã Đông Anh do Tổng công ty 319 làm chủ đầu tư, tình trạng tương tự cũng đã tái diễn khi hàng trăm người đổ về từ tối hôm trước để chờ đợi đến lượt nộp hồ sơ.
**Thị Trường Thiếu Hụt Nguồn Cung Nhà Vừa Túi Tiền**
Tình trạng “tranh giành” mua nhà ở xã hội phản ánh thực trạng thiếu hụt trầm trọng nguồn cung nhà ở giá phải chăng trên thị trường. Trong khi đó, các dự án chung cư thương mại lại liên tục đội giá, nhiều nơi đã chạm ngưỡng 100 triệu đồng/m2, nằm ngoài tầm với của đại đa số người dân lao động.
Ông Nguyễn Văn Đính, Chủ tịch Hội Môi giới bất động sản Việt Nam (VARS), nhận định rằng nhu cầu lớn nhất của thị trường hiện nằm ở phân khúc nhà ở giá hợp lý. Tuy nhiên, trong ba năm gần đây, nguồn cung chủ yếu tập trung vào bất động sản cao cấp, phục vụ mục đích đầu tư và đầu cơ. Ngay cả các khu vực vùng ven, từng được kỳ vọng sẽ cung cấp nhà ở giá phải chăng, cũng dần trở nên đắt đỏ, chỉ thấp hơn đôi chút so với khu vực trung tâm.
Theo số liệu của VARS, phân khúc căn hộ có giá từ 80-200 triệu đồng/m2 chiếm tỷ trọng lớn nhất, lên tới 42% tổng nguồn cung chung cư tại Hà Nội. Ngược lại, nhóm căn hộ bình dân, vốn là loại hình được người dân mong đợi nhất, chỉ chiếm vỏn vẹn 3% tổng lượng hàng mở bán và đều đến từ các dự án nhà ở xã hội. Điều này cho thấy sự biến mất gần như hoàn toàn của sản phẩm nhà thương mại giá rẻ, trong khi nhu cầu an cư của người dân ngày càng trở nên bức thiết.
Một cuộc thăm dò của VnExpress với hơn 7.600 độc giả cũng cho thấy 52% người tham gia không muốn mua chung cư trong nửa cuối năm nay vì giá tăng quá cao. Về khả năng tài chính, phần lớn người khảo sát cho biết họ chỉ đủ tiền mua nhà dưới 3 tỷ đồng.
**Thủ Tục Đăng Ký và Giải Pháp Số Hóa**
Theo quy định hiện hành, người dân muốn mua nhà ở xã hội sẽ nộp hồ sơ trực tiếp cho chủ đầu tư. Bên cạnh đó, hình thức nộp hồ sơ trực tuyến cũng đã được triển khai tại một số dự án như Rice City Long Châu. Sau khi tiếp nhận, chủ đầu tư sẽ kiểm tra tính hợp lệ, lập danh sách dự kiến và gửi Sở Xây dựng thẩm tra. Khi Sở phản hồi, những người đủ điều kiện sẽ được thông báo để ký hợp đồng mua bán.
Mặc dù vậy, quy trình nhận và xử lý hồ sơ vẫn chưa hoàn toàn thuận lợi và thống nhất giữa các chủ đầu tư. Hơn nữa, với tâm lý “ăn chắc mặc bền”, không ít người vẫn chấp nhận xếp hàng dài để nộp hồ sơ trực tiếp, với hy vọng có được một suất mua nhà.
Trước tình trạng này, các chuyên gia đã đề xuất giải pháp đẩy mạnh chuyển đổi số trong quy trình mua bán nhà ở xã hội. Tại cuộc họp cuối tháng 10, Thứ trưởng Tài chính Đỗ Thành Trung đã kiến nghị xây dựng một hệ thống đăng ký mua nhà ở trực tuyến đồng bộ. Hệ thống này, với dữ liệu liên thông, sẽ giúp người dân đăng ký online, đồng thời rút ngắn thời gian thẩm định hồ sơ so với cách làm thủ công hiện nay.
Ông Nguyễn Hoàng Nam, Tổng giám đốc Công ty Cổ phần G-Home, nhấn mạnh việc số hóa toàn bộ quy trình nộp, xét duyệt hồ sơ và công bố kết quả không chỉ giúp người dân tiết kiệm thời gian, công sức và hạn chế việc di chuyển nhiều lần để bổ sung giấy tờ, mà còn giúp cơ quan quản lý và chủ đầu tư xử lý công việc nhanh chóng hơn.
**Tâm Lý FOMO và Áp Lực Cạnh Tranh**
Tâm lý FOMO (sợ bỏ lỡ cơ hội) cũng là một yếu tố khiến người dân đổ xô mua nhà xã hội, xuất phát từ lo ngại mất đi cơ hội sở hữu nơi an cư giữa lòng Thủ đô. Chị Trần Thị Liên, 36 tuổi, kể lại rằng đồng nghiệp của chị đã đi xếp hàng từ 5 giờ sáng ngày 17/11 – ngày đầu tiên chủ đầu tư nhận hồ sơ – nhưng đã có hơn 300 người “cắm chốt” từ trước đó. Nghe tin nhiều người đã có lịch hẹn nộp hồ sơ đến tận 26/12, chị Liên chấp nhận thức dậy từ 3 giờ sáng ngày 18/11 để xếp hàng, tránh việc lịch nộp hồ sơ bị đẩy quá muộn.
Ông Nguyễn Thành Trung, Giám đốc Ban Quản lý dự án nhà ở xã hội CT3 Kim Chung, cho biết đơn vị đã lường trước được tình trạng quá tải do lượng sản phẩm quá ít so với nhu cầu thực tế của người mua. Dự án CT3 có tổng cộng 1.104 căn hộ, trong đó 589 căn dành để bán, 212 căn cho thuê và 128 căn thuê mua. Giá bán tại dự án là 18,4 triệu đồng/m2 (đã bao gồm VAT và phí bảo trì), tương đương 916 triệu đồng đến 1,2 tỷ đồng cho căn hộ diện tích 50-64m2.
Đây là một trong số ít dự án nhà ở xã hội hiếm hoi ở Hà Nội hiện nay có giá mở bán dưới 20 triệu đồng/m2. Trong khi đó, giá các dự án khác đã và sắp mở bán đều vượt mốc 20 triệu đồng/m2, điển hình như Uy Nỗ (20,6 triệu), Kim Hoa (21,2 triệu), Udic Hạ Đình (25 triệu) hay Rice City Long Châu (29,4 triệu). “Giá bán của dự án dễ tiếp cận với đa số người lao động và tiến độ triển khai được đảm bảo, dự kiến bàn giao vào quý IV năm sau. Sau hai ngày mở cổng, chúng tôi đã ghi nhận gần 2.500 lượt bấm nút và nhận lịch hẹn nộp hồ sơ,” ông Trung chia sẻ.
Ông Trung cũng nói thêm rằng tình trạng chen lấn chỉ thực sự diễn ra vào ngày đầu tiên (17/11), khi nhiều người đã xếp hàng từ 10 giờ ngày 16/11 – tức 20 tiếng trước thời điểm mở cửa nhận hồ sơ. Đơn vị đã nhanh chóng tổ chức phân luồng thủ tục và thông báo không công nhận bất kỳ danh sách nào do người dân tự lập. Từ ngày thứ hai trở đi, tình hình chen lấn đã giảm đáng kể.
**Giải Pháp Dài Hạn Cho Bài Toán Nhà Ở**
Để chấm dứt tình trạng người dân phải xếp hàng xuyên đêm mua nhà ở xã hội, các chuyên gia kiến nghị Nhà nước cần tiếp tục đẩy mạnh phát triển nhà ở xã hội và đồng thời có chính sách ưu tiên cho nhà ở thương mại giá vừa túi tiền. Ông Trần Văn Tuấn, Phó trưởng đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Bắc Ninh – một trong những địa phương dẫn đầu về xây dựng nhà ở xã hội – cho biết tỉnh này đã dành quỹ đất ngay từ khâu quy hoạch cho phân khúc này.
Theo ông Tuấn, các thủ tục hành chính liên quan đến dự án nhà ở xã hội tại Bắc Ninh được áp dụng cơ chế “luồng xanh”, giúp giảm 60% thời gian thực hiện. Nhờ đó, đến nay tỉnh đã hoàn thành trên 23.400 căn nhà ở xã hội và đang thi công gần 2.900 căn khác.
Ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP HCM (HoREA), bổ sung rằng bên cạnh việc phát triển nhà ở xã hội, Nhà nước cần có cơ chế khuyến khích phát triển nhà ở thương mại giá vừa túi tiền (dưới 3 tỷ đồng) và hỗ trợ thanh niên mua căn nhà đầu tiên. Theo ông, khả năng tiếp cận nhà ở của người trẻ sẽ tăng lên đáng kể nếu có chính sách tín dụng với lãi suất hợp lý, khoảng 5,9-6,1% một năm, và thời hạn vay 20-25 năm. “Nếu nhà ở vừa túi tiền trở lại vị trí trung tâm của thị trường, ngành địa ốc sẽ có hy vọng cân bằng giữa nhu cầu đầu tư và nhu cầu ở thực, qua đó đảm bảo sự công bằng và ổn định xã hội,” ông Châu khẳng định.
Hiện tại, hàng trăm ngàn người dân vẫn đang từng ngày nuôi hy vọng về một mái ấm riêng, và những hàng dài xếp hàng dưới trời mưa rét là lời nhắc nhở rõ ràng nhất về sự cấp bách của việc tìm ra lời giải toàn diện cho bài toán nhà ở tại các đô thị lớn.
