Thủ tướng yêu cầu địa phương tăng hậu kiểm, thu hồi suất mua, thuê nhà ở xã hội nếu vi phạm, trục lợi.
## Thủ tướng Quyết Liệt Chấn Chỉnh Nhà Ở Xã Hội: Mạnh Tay Ngăn Chặn Trục Lợi, Đảm Bảo Công Bằng
**Hà Nội, ngày 11/12** – Trước thực trạng còn tồn tại nhiều bất cập và nguy cơ tiêu cực trong quản lý, xét duyệt các dự án nhà ở xã hội (NOXH), Thủ tướng Phạm Minh Chính đã chính thức ký ban hành Chỉ thị 34 vào ngày 11/12. Chỉ thị này được xem là động thái quyết liệt nhằm siết chặt các quy định liên quan đến việc mua, bán, thuê mua và cho thuê NOXH, hướng tới một thị trường minh bạch và công bằng hơn cho người dân.
### Tình hình Bất cập và Nguy cơ Trục lợi
Trong thời gian gần đây, việc triển khai và quản lý NOXH tại một số thành phố lớn như Hà Nội, Đà Nẵng và TP.HCM đã bộc lộ nhiều hạn chế đáng lo ngại. Các vấn đề phổ biến bao gồm sự xuất hiện của môi giới trái phép, tình trạng “cò mồi” lợi dụng quảng cáo về “suất ngoại giao” hay cam kết “làm hồ sơ đảm bảo trúng”. Đặc biệt, nhiều dự án công bố giá bán cao hơn mặt bằng chung từ 30-40%, gây hoài nghi về tính công bằng.
Bên cạnh đó, công tác hậu kiểm sau khi ký kết hợp đồng và theo dõi chuyển nhượng của các cơ quan quản lý được đánh giá là chưa hiệu quả, tạo kẽ hở cho các hành vi đầu cơ và trục lợi chính sách. Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh rằng nếu những tồn tại này không được chấn chỉnh và xử lý nghiêm minh, chúng sẽ làm giảm sút niềm tin của người dân, ảnh hưởng đến công bằng xã hội, làm méo mó chính sách và tạo ra một “thị trường ngầm” trong việc tiếp cận NOXH.
### Yêu cầu Siết Chặt Quản Lý và Xử lý Vi phạm
Để giải quyết triệt để những vấn đề trên, Chỉ thị 34 đặt ra nhiều yêu cầu cụ thể:
* **Tăng cường Thanh, Kiểm tra:** Các cơ quan chức năng cần đẩy mạnh thanh tra, kiểm tra để đảm bảo giá bán NOXH được tính toán đúng và đủ, đồng thời ngăn chặn các doanh nghiệp lợi dụng chính sách để trục lợi. Các tỉnh, thành phố được chỉ đạo phối hợp với lực lượng công an để xử lý kiên quyết hành vi môi giới trái phép và trục lợi trong hồ sơ, thủ tục mua bán.
* **Đẩy mạnh Hậu kiểm và Thu hồi Quyền lợi:** Địa phương phải tăng cường công tác hậu kiểm, kiên quyết thu hồi suất mua hoặc thuê NOXH nếu phát hiện trường hợp kê khai thông tin không trung thực hoặc vi phạm điều kiện thụ hưởng. Danh sách các trường hợp vi phạm này cũng cần được công khai rộng rãi.
* **Trách nhiệm của Chủ đầu tư:** Các chủ đầu tư, doanh nghiệp vi phạm trong việc xét duyệt người mua nhà, hoặc các tổ chức, cá nhân có hoạt động môi giới trái phép, trục lợi chính sách đều sẽ bị xử lý nghiêm. Chủ đầu tư không được phép thu tiền đặt cọc hoặc ủy quyền cho cá nhân, sàn giao dịch thu tiền này ngoài quy định pháp luật. Đồng thời, họ phải chủ động phối hợp với các cơ quan chức năng để phát hiện và xử lý các hành vi lợi dụng danh nghĩa hỗ trợ, tư vấn để trục lợi.
* **Trách nhiệm Người mua:** Người mua chỉ được nộp hồ sơ tại duy nhất một dự án và tuyệt đối không được nhờ người khác đứng tên hộ trong hồ sơ. Việc xác nhận thu nhập của lao động tự do sẽ do công an cấp xã đảm nhiệm, nhằm đảm bảo tính chính xác và minh bạch.
### Trách nhiệm Toàn diện của Địa phương
Thủ tướng giao UBND các tỉnh, thành phố chịu trách nhiệm toàn diện trước Chính phủ và Thủ tướng về kết quả thực hiện chính sách phát triển, bán, cho thuê và cho thuê mua NOXH trên địa bàn. Cụ thể, các địa phương phải công khai minh bạch thông tin các dự án ngay sau khi khởi công, bao gồm tên dự án, chủ đầu tư, địa điểm, tiến độ, quy mô và giá bán tạm tính. Đồng thời, cần kiểm tra, xác minh chính xác đối tượng mua, hạn chế tình trạng một người nộp nhiều hồ sơ tại các dự án khác nhau. Danh sách người được mua, thuê phải được công khai và cập nhật thường xuyên để phục vụ công tác hậu kiểm.
### Mục tiêu và Tiến độ Thực hiện
Chính phủ đã đề ra mục tiêu đầy tham vọng là xây dựng ít nhất 1 triệu căn NOXH cho người thu nhập thấp và công nhân khu công nghiệp đến năm 2030, với chỉ tiêu riêng cho năm nay là hoàn thành 100.000 căn. Theo số liệu từ Bộ Xây dựng tính đến cuối tháng 10, cả nước đã triển khai 696 dự án NOXH, cung cấp khoảng 640.000 căn hộ. Bộ này ước tính khoảng 89.000 căn sẽ được hoàn thành trong năm 2023, đạt 89% kế hoạch đề ra. Những chỉ đạo quyết liệt từ Thủ tướng được kỳ vọng sẽ tạo động lực mạnh mẽ, giúp hiện thực hóa mục tiêu an sinh xã hội quan trọng này, đảm bảo quyền lợi chính đáng cho người dân.
