Thứ trưởng Xây dựng: Hoàn thiện quy chuẩn hạ tầng xe điện tại chung cư vào quý I/2026, đáp ứng nhu cầu và đảm bảo an toàn.

## Chuẩn hóa Hạ tầng Xe điện Tại Chung cư: Hướng đi tất yếu vì An toàn và Phát triển Xanh

Với sự bùng nổ của phương tiện giao thông điện, nhu cầu về cơ sở hạ tầng sạc và đổi pin trong các tòa nhà chung cư ngày càng trở nên cấp thiết. Nhận thức rõ thách thức này, Bộ Xây dựng đang khẩn trương xây dựng một khung pháp lý toàn diện. Mới đây, Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Văn Sinh đã khẳng định quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về hạ tầng xe điện tại chung cư sẽ được hoàn thiện vào quý I/2026, nhằm đáp ứng xu thế phát triển và đảm bảo an toàn tối đa cho cư dân.

Thông tin trên được công bố tại hội nghị góp ý sửa đổi Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về nhà chung cư, nơi Bộ Xây dựng dự kiến bổ sung các quy định cụ thể về trạm sạc và trạm đổi pin cho xe điện. Cơ quan soạn thảo đang tiến hành rà soát và cập nhật các yêu cầu kỹ thuật liên quan đến vị trí đỗ, khu vực sạc điện trong các khu dân cư, quy tắc lắp đặt trạm sạc trong gara ô tô, cũng như các tiêu chuẩn nghiêm ngặt về phòng chống cháy nổ và lối thoát hiểm. Việc xây dựng các quy định này dựa trên sự tham khảo kỹ lưỡng từ các tiêu chuẩn tiên tiến của nhiều quốc gia và các quy định hiện hành tại Việt Nam.

Tại hội nghị, các đại biểu đều bày tỏ sự đồng tình mạnh mẽ với việc bổ sung các quy định về trạm sạc và đổi pin tại chung cư. Đề xuất này được coi là bước đi cần thiết trong bối cảnh quá trình đô thị hóa và chuyển đổi năng lượng xanh đang diễn ra mạnh mẽ, đồng thời giải quyết yêu cầu về một khuôn khổ kỹ thuật rõ ràng để đảm bảo an toàn trước tốc độ gia tăng nhanh chóng của xe điện.

Nhiều ý kiến cũng đề xuất áp dụng các tiêu chí kỹ thuật chặt chẽ cho hạ tầng trạm sạc, bao gồm các giải pháp toàn diện về phòng cháy chữa cháy, hệ thống thông gió và thoát khói, yêu cầu về phân khoang cách ly, quy định về quy mô, bảo vệ hệ thống điện và chống quá tải. Bên cạnh đó, các hướng dẫn chi tiết về sử dụng và bảo trì thiết bị sạc, pin cũng được nhấn mạnh để phòng ngừa sự cố, bảo vệ người dùng, thiết bị và toàn bộ công trình.

Thứ trưởng Nguyễn Văn Sinh đã nhấn mạnh tầm quan trọng của việc sớm xây dựng và ban hành quy chuẩn này. Trước đó, Chính phủ đã giao Bộ Xây dựng chủ trì sửa đổi, ban hành quy chuẩn về nhà chung cư nhằm giải quyết vấn đề xe điện.

Để đảm bảo tính khả thi, ông Sinh đã giao Cục Quản lý nhà và thị trường bất động sản phối hợp với Viện Khoa học công nghệ xây dựng và Sở Xây dựng Hà Nội tiến hành khảo sát, đánh giá chi tiết từng loại hình công trình. Lý do là các dạng nhà ở đô thị, nhà liền kề, chung cư – đặc biệt là những dự án xây dựng trước năm 2020 – có đặc điểm khác nhau, đòi hỏi cách tiếp cận phù hợp. Thứ trưởng cũng lưu ý cần phân biệt rõ ba nhóm yêu cầu: khu vực đỗ xe, khu vực sạc điện và khu vực đổi pin. Đồng thời, quy chuẩn phải tách riêng quy định cho ô tô và xe máy, tránh đưa ra “các con số cứng nhắc” khi chưa có tổng kết đánh giá đầy đủ, nhằm hạn chế rủi ro khi thực tế thay đổi nhanh chóng.

Đối với các công trình hiện có, Thứ trưởng Sinh đề xuất trao quyền cho Ban quản trị quyết định tỷ lệ và quy mô bố trí khu vực xe điện dựa trên nhu cầu sử dụng thực tế. Ông cũng gợi ý nghiên cứu phương án bố trí khu vực riêng biệt cho xe điện, tách biệt hệ thống điện, lối đi và có giải pháp phòng cháy chữa cháy chuyên biệt để đảm bảo an toàn, hạn chế cháy lan và bảo vệ cư dân. Để tăng thêm lựa chọn cho người dân và giảm tải áp lực cho tầng hầm, Thứ trưởng khuyến khích việc bố trí khu vực để xe điện, trạm sạc, trạm đổi pin tách khỏi tòa nhà chính, có thể đặt tại khuôn viên hoặc vị trí liền kề. Cơ quan soạn thảo cũng được giao nhiệm vụ nghiên cứu, bổ sung yêu cầu về thiết bị thu gom pin đã qua sử dụng tại các điểm sạc hoặc đổi pin, hỗ trợ công tác quản lý môi trường.

Thực tế, Luật Nhà ở 2023 (có hiệu lực từ 1/8/2024) đã quy định khu vực để xe trong chung cư bao gồm cả phương tiện chạy xăng và điện, và việc thiết kế chỗ sạc phải tuân thủ tiêu chuẩn kỹ thuật. Luật Phòng cháy chữa cháy cũng không cấm để hoặc sạc xe điện trong chung cư. Tuy nhiên, trên thực tế, sự thiếu hụt hướng dẫn chi tiết đã khiến nhiều tòa nhà tự ban hành quy định riêng về vị trí đỗ và sạc xe điện, gây ra sự thiếu thống nhất và đôi khi là bất tiện cho người dân.

Điển hình là tại chung cư HH Linh Đàm (Hà Nội), nơi có khoảng 30.000 cư dân, ban quản lý đã thông báo dừng nhận xe máy điện và xe đạp điện vào cuối tháng 11, với lý do tầng hầm thiếu diện tích và không có thiết bị chữa cháy phù hợp. Cư dân được yêu cầu di chuyển xe đến các bãi giữ bên ngoài trước ngày 1/2/2026. Tình trạng tương tự cũng diễn ra tại TP.HCM, với nhiều chung cư áp dụng các chính sách khác nhau: từ cấm hoàn toàn xe điện dưới hầm, chỉ nhận xe máy điện mà không nhận ô tô điện, cho đến việc bố trí chỗ đậu tạm thời ở tầng trệt thay vì tầng hầm kín.

Việc hoàn thiện quy chuẩn về hạ tầng xe điện trong chung cư vào quý I/2026 không chỉ là một yêu cầu cấp thiết mà còn là bước đi chiến lược, tạo nền tảng vững chắc cho sự phát triển bền vững của đô thị. Các quy định mới hứa hẹn sẽ mang lại sự đồng bộ, nâng cao an toàn cháy nổ và tạo điều kiện thuận lợi cho việc chuyển đổi sang phương tiện xanh, góp phần xây dựng môi trường sống hiện đại và an toàn hơn cho cộng đồng cư dân.