Bộ Xây dựng đề xuất tổ chức, cá nhân phải cung cấp thông tin sở hữu nhà ở để tích hợp vào Hệ thống thông tin quốc gia từ 2026.
### Minh Bạch Thị Trường Bất Động Sản: Đề Xuất Quy Định Kê Khai Sở Hữu Nhà Và Định Danh Dự Án Toàn Quốc Từ 2026
**Hà Nội, Việt Nam** – Nhằm tăng cường sự minh bạch và hiệu quả quản lý thị trường bất động sản, Bộ Xây dựng vừa đưa ra một đề xuất quan trọng trong dự thảo Nghị định về xây dựng, quản lý cơ sở dữ liệu về nhà ở và thị trường bất động sản. Theo đó, từ năm 2026, các tổ chức và cá nhân sẽ được yêu cầu cung cấp thông tin chi tiết về sở hữu nhà ở để tích hợp vào Hệ thống thông tin quốc gia, đồng thời triển khai mã định danh duy nhất cho từng dự án bất động sản.
**Kê Khai Thông Tin Sở Hữu Nhà Ở: Chi Tiết Và Toàn Diện**
Dự thảo Nghị định, bao gồm 6 chương và 47 điều, bổ sung nhiều quy định mới, đặc biệt là về thu thập thông tin sở hữu nhà ở. Cụ thể, mọi tổ chức, cá nhân, bao gồm cả người Việt Nam và người nước ngoài, sẽ cần kê khai các trường dữ liệu như thông tin nhận diện cá nhân (họ tên, số định danh, giấy tờ pháp lý), loại hình nhà, địa chỉ, diện tích, số lượng, thời hạn, hình thức sở hữu và tình trạng pháp lý của tài sản.
Ngoài ra, thông tin về các đối tượng thụ hưởng chính sách nhà ở cũng được yêu cầu, bao gồm định danh cá nhân, loại hình hỗ trợ (nhà ở xã hội, nhà cho người có công, người nghèo/cận nghèo), số lượng và thời gian thụ hưởng. Những người muốn mua nhà ở xã hội sẽ cần cung cấp thêm hình thức đăng ký (mua, thuê, thuê mua) và dự án dự kiến. Đối với nhà ở thuộc tài sản công, thông tin cần cung cấp là số lượng, diện tích, mục đích sử dụng, tình trạng quản lý và đơn vị được giao trách nhiệm.
Bộ Xây dựng nhấn mạnh rằng việc bổ sung các quy định này là để khắc phục những hạn chế của Nghị định 94 trước đây, vốn thiếu chi tiết về thông tin sở hữu. Mục tiêu chính là nâng cao chất lượng dữ liệu được thu thập, qua đó làm minh bạch hóa thông tin, giúp điều tiết thị trường hiệu quả hơn và đáp ứng các nhu cầu chính đáng của xã hội.
**Mã Định Danh Duy Nhất Cho Mọi Dự Án Bất Động Sản**
Một điểm nổi bật khác trong dự thảo là đề xuất thiết lập mã số định danh duy nhất cho mỗi dự án bất động sản. Mã số này sẽ được hệ thống tự động gán, đảm bảo tính định danh và không thay đổi xuyên suốt vòng đời của dữ liệu dự án. Cơ quan chuyên môn cấp tỉnh sẽ chịu trách nhiệm khởi tạo mã số này ngay khi dự án được chấp thuận hoặc phê duyệt, đồng thời liên tục cập nhật và liên kết dữ liệu với từng sản phẩm cụ thể trong dự án đó.
Các trường thông tin cấu thành mã số dự án bao gồm chủ đầu tư, vị trí, quy mô, tổng vốn đầu tư, thời hạn hoạt động, tiến độ triển khai cùng các văn bản pháp lý liên quan (chấp thuận đầu tư, lựa chọn nhà đầu tư, quy hoạch chi tiết, giấy phép xây dựng…). Hệ thống dữ liệu này không chỉ bao gồm nhà ở thương mại và nhà ở xã hội mà còn mở rộng cho nhiều loại hình đặc thù khác như nhà lưu trú công nhân trong khu công nghiệp, nhà ở công vụ, nhà tái định cư, nhà cho lực lượng vũ trang, nhà cho thuê do hộ gia đình/doanh nghiệp đầu tư, và cả nhà ở bán cho tổ chức, cá nhân nước ngoài.
**Lộ Trình Triển Khai Và Trách Nhiệm Phối Hợp**
Về lộ trình triển khai, Bộ Xây dựng đề xuất một kế hoạch chi tiết bắt đầu từ quý IV năm nay với giai đoạn chuẩn bị, trong đó có việc thí điểm tại 5 thành phố lớn: Hà Nội, TP.HCM, Hải Phòng, Đà Nẵng và Cần Thơ.
Hai quý đầu năm 2026 sẽ tập trung vào triển khai kỹ thuật và cập nhật dữ liệu, tích hợp đồng bộ vào Hệ thống thông tin quốc gia về nhà ở và thị trường bất động sản, đảm bảo tính kịp thời và bảo mật. Sau đó, từ quý III/2026, hệ thống sẽ được vận hành thử nghiệm nội bộ và chính thức đi vào hoạt động từ quý IV cùng năm. Từ năm 2027 trở đi, công tác đánh giá định kỳ, hoàn thiện và duy trì hệ thống sẽ được thực hiện liên tục.
Để đảm bảo sự thành công của đề án, Bộ Xây dựng sẽ đầu tư nâng cấp hoặc thuê dịch vụ hạ tầng công nghệ, quản lý nguồn vốn và xây dựng kế hoạch điều tra, tạo lập cơ sở dữ liệu. Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn sẽ phối hợp để kết nối, chia sẻ dữ liệu từ cơ sở dữ liệu quốc gia về đất đai. Các UBND tỉnh, thành phố có trách nhiệm ban hành Quy chế phối hợp chia sẻ thông tin trên địa bàn. Trong khi đó, tổ chức và cá nhân sẽ có nghĩa vụ cung cấp đầy đủ, đúng hạn các thông tin được yêu cầu, với hình thức trực tuyến khi hệ thống phần mềm hoàn thiện.
**Bối Cảnh Pháp Lý Và Sự Liên Thông Dữ Liệu Quốc Gia**
Mặc dù Luật Đất đai hiện hành và các văn bản hướng dẫn chưa quy định cụ thể về thông tin sở hữu nhà ở hay mã định danh bất động sản, tuy nhiên, Luật Đất đai mới đã đưa ra nhiều quy định mang tính đột phá về quản lý dữ liệu và thông tin đất đai. Luật này thúc đẩy quá trình số hóa và liên thông dữ liệu quốc gia, định hướng xây dựng một hệ thống thông tin quốc gia về đất đai tập trung, thống nhất từ trung ương đến địa phương, đa mục tiêu và kết nối liên thông toàn quốc. Hồ sơ địa chính cũng được yêu cầu số hóa, thể hiện thông tin chi tiết về từng thửa đất.
Trước đó, Cục Quản lý đất đai (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn) cũng đã hướng dẫn các địa phương chỉnh lý cơ sở dữ liệu đất đai theo cấp hành chính mới và gắn mã định danh cho từng thửa đất, với quy trình 4 bước cụ thể. Những động thái này cho thấy một xu hướng rõ ràng trong việc hiện đại hóa và minh bạch hóa thông tin về đất đai và bất động sản tại Việt Nam.
Đề xuất của Bộ Xây dựng về việc thu thập thông tin sở hữu nhà ở và tạo mã định danh bất động sản được kỳ vọng sẽ tạo ra một nền tảng dữ liệu vững chắc, góp phần quan trọng vào việc nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước, phát triển thị trường bất động sản một cách lành mạnh, bền vững, đồng thời bảo vệ quyền lợi hợp pháp của người dân và doanh nghiệp.
