Bộ Xây dựng khuyến khích giao dịch BĐS qua trung tâm, điện tử để tăng minh bạch, giám sát hiệu quả.
### Bộ Xây dựng Đẩy Mạnh Số Hóa Thị Trường Bất Động Sản: Giao Dịch Trực Tuyến và Dữ Liệu Minh Bạch Sắp Thành Hiện Thực
**Hà Nội** – Trong nỗ lực nhằm kiến tạo một thị trường bất động sản (BĐS) minh bạch và hiệu quả hơn, Bộ Xây dựng đã công bố dự thảo Nghị định quan trọng về xây dựng và quản lý cơ sở dữ liệu nhà ở cùng thị trường BĐS. Văn kiện gồm 6 chương và 47 điều này, hiện đang được lấy ý kiến rộng rãi, đặc biệt chú trọng quy định chi tiết về các hoạt động giao dịch nhà đất.
Theo dự thảo, các giao dịch BĐS đa dạng như mua bán, chuyển nhượng, cho thuê, thuê mua, thế chấp, góp vốn, chuyển đổi hay thừa kế, đều cần tuân thủ nguyên tắc công khai, minh bạch. Mọi hoạt động này phải được cập nhật đầy đủ vào hệ thống thông tin và cơ sở dữ liệu quốc gia về nhà ở, thị trường BĐS.
Bộ Xây dựng khẳng định quan điểm khuyến khích mạnh mẽ việc thực hiện giao dịch BĐS thông qua các sàn giao dịch, trung tâm chuyên nghiệp hoặc sử dụng các phương thức điện tử hiện đại. Mục tiêu cốt lõi là nâng cao tính minh bạch, đồng thời tăng cường hiệu quả công tác giám sát toàn thị trường.
**Thúc đẩy Giao dịch Trực tuyến và Trung tâm Nhà nước**
Hiện tại, phần lớn giao dịch BĐS chủ yếu diễn ra tại các sàn do doanh nghiệp quản lý, tập trung ở phân khúc thị trường sơ cấp. Để thúc đẩy sự phát triển lành mạnh và bền vững của thị trường địa ốc, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo đẩy mạnh việc thành lập các Trung tâm giao dịch bất động sản và quyền sử dụng đất thuộc sở hữu Nhà nước.
Đầu năm nay, Bộ Xây dựng cũng được giao nhiệm vụ nghiên cứu một mô hình giao dịch nhà đất trực tuyến tương tự như thị trường chứng khoán. Đây là một phần trong chiến lược chuyển đổi số quốc gia, nhằm liên thông các thủ tục liên quan đến đất đai và cho phép người dân thực hiện các giao dịch BĐS, công chứng, và nộp thuế hoàn toàn qua kênh trực tuyến.
Dự kiến, trung tâm giao dịch nhà đất trực tuyến này sẽ được thí điểm vào giai đoạn 2026-2027. Khi dự thảo nghị quyết liên quan được cấp có thẩm quyền thông qua và chính thức có hiệu lực, tất cả các giao dịch BĐS – từ mua bán, chuyển nhượng, cho thuê đến thuê mua – sẽ bắt buộc phải thực hiện qua trung tâm này.
**Hoàn thiện Hạ tầng Dữ liệu và Định danh BĐS**
Liên quan đến việc hoàn thiện hạ tầng công nghệ thông tin, đại diện Tập đoàn Viễn thông Quân đội Viettel cho biết đang tích cực xây dựng chiến lược dữ liệu và chuyển đổi số. Đơn vị này dự kiến hoàn thiện và cập nhật toàn bộ dữ liệu lên Cổng thông tin dữ liệu quốc gia trước ngày 31/12 tới.
Dự thảo nghị định cũng bổ sung chi tiết các quy định về thông tin và dữ liệu giao dịch nhà đất cần thu thập, bao gồm số lượng, diện tích, giá trị giao dịch và lượng tồn kho. Các phương thức thu thập dữ liệu đa dạng, từ giao dịch trực tiếp giữa chủ đầu tư và người nhận chuyển nhượng, đến giao dịch qua công chứng và các sàn giao dịch.
Một điểm mới nổi bật khác là đề xuất về việc tạo mã số định danh duy nhất cho mỗi bất động sản và quản lý chúng trên hệ thống thông tin. Mỗi dự án BĐS sẽ tự động được gắn một mã số không thay đổi suốt vòng đời dữ liệu, đảm bảo tính định danh rõ ràng. Cơ quan chuyên môn cấp tỉnh sẽ chịu trách nhiệm khởi tạo mã số này ngay khi dự án được chấp thuận, đồng thời liên kết và cập nhật dữ liệu với từng sản phẩm cụ thể trong dự án.
**Minh bạch Hóa Thông tin Sở hữu Cá nhân từ 2026**
Cùng với đó, từ năm 2026, các tổ chức và cá nhân sẽ được yêu cầu cung cấp thông tin về quyền sở hữu nhà ở để tích hợp vào hệ thống thông tin quốc gia. Các dữ liệu cần thu thập bao gồm họ tên, số định danh, giấy tờ pháp lý; loại hình nhà sở hữu, địa chỉ, diện tích, số lượng; thời hạn và hình thức sở hữu; cũng như tình trạng pháp lý hiện tại của tài sản.
Tuy Luật Đất đai hiện hành chưa quy định chi tiết về thông tin sở hữu nhà ở hay mã định danh BĐS, song đã đặt nền móng vững chắc với nhiều quy định đột phá về quản lý và thông tin đất đai. Luật hướng tới mục tiêu số hóa và liên thông dữ liệu, điển hình là việc xây dựng hệ thống thông tin đất đai quốc gia thống nhất, đa mục tiêu, cùng với việc số hóa hồ sơ địa chính chi tiết đến từng thửa đất. Điều này tạo cơ sở vững chắc cho việc triển khai các đề xuất mới của Bộ Xây dựng, hướng tới một thị trường BĐS Việt Nam ngày càng hiện đại, minh bạch và phát triển bền vững.
